17. ത്രിപതാകം     

 

ലക്ഷണം (പ്രയോഗം) - മൂലം:-

 

അംഗുഷ്ഠഃ കുഞ്ചിതാകാരസ്തർജ്ജനീമൂലമാശ്രിതഃ ||              72

യദി സ്യാത്സകരഃ പ്രോക്തോ ത്രിപതാകാ മുനീശ്വരൈ |          

 

ഭാഷ:- പെരുവിരൽ കുറഞ്ഞൊന്നു മടക്കി ചൂണ്ടുവിരലിന്റെ താഴത്തെ സന്ധിയോട് ചേർത്താൽ അതിന്നു ത്രിപതാകമുദ്ര എന്ന് പറയുന്നു.

 

വിനിയോഗം (ഉപയോഗം) - മൂലം:- 

 

അസ്തമാദിരയേ പാനം ശരീരം യാചനം ബുധെഃ ||              73

ഷഡേതേ ത്രിപതാകാഖ്യാ സംയുക്താ സംസ്മൃതാഃ കരാഃ |           

 

ഭാഷ:- അസ്തമയം, ആദി, എടോ, പാനം, ശരീരം, യാചിക്കുക - ഈ 6 പദാർത്ഥങ്ങളെ രണ്ടു കൈകൊണ്ടു ത്രിപതാക മുദ്രയിൽ കാണിക്കണം.