ശ്ലോകസാരം: നളൻ കലിബാധയാൽ ബുദ്ധിമങ്ങിയവനെങ്കിലും സത്യലംഘനമോർത്ത്‌ ആഭരണങ്ങളും മറ്റും പുഷ്കരനു കൊടുത്ത്‌ ഏകവസ്ത്രം ധരിച്ച്‌ മിണ്ടാതെ നഗരത്തിൽനിന്ന്‌ ഓടിപ്പോയി. ദമയന്തിയാകട്ടെ, വാർഷ്ണേയൻ മുഖാന്തിരം കുട്ടികളെ സ്വന്തം മാതാപിതാക്കളുടെ സവിധത്തിൽ എത്തിച്ചിട്ട്‌ ചിത്തഭ്രമം പിടിപെട്ട നളനെ അനുഗമിച്ചു. അവർ വിയന്നു വലഞ്ഞ്‌ നീർചോലകളിൽനിന്നു വെള്ളം മാത്രം കുടിച്ചുകൊണ്ട്‌ സ്വന്തം അവസ്ഥയെക്കുറിച്ചു ചിന്തിച്ചു പരിതപിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു.

സാരം: ഞാനിന്ന്‌ എന്താണു ചെയ്യുന്നത്‌? ബന്ധുക്കൾ എന്റെ ശത്രുക്കളായി. പരമശിവനിലുള്ള ഭക്തി കുറഞ്ഞതുകൊണ്ടാണോ, അതോ മറ്റെന്തെങ്കിലും കാരണംകൊണ്ടാണോ എനിക്കിങ്ങനെ സന്താപം ഉണ്ടാകുന്നത്‌? പുഷ്കരനു ലഭിച്ചു കൊട്ടാരവും രാജ്യവും രാജ്യാധികാരവും വിഭൂതികളുമെല്ലാം. അവന്റെ ഉപായനൈപുണി ബുദ്ധിപൂർവമായിരുന്നു. ആലോചിക്കുമ്പോൾ എന്റെ കാര്യത്തിൽ വ്യക്തമാകുന്നത്‌ എന്റെ ശിവഭജനത്തിൽ വന്ന വീഴ്ചതന്നെയാണ്‌. സുന്ദരീ ദമയന്തീ, നിന്റെ ശരീരം വല്ലാതെ തളരുന്നല്ലോ. ചൂടുവെള്ളംകൊണ്ടു നനയ്ക്കപ്പെട്ട മുല്ലവള്ളി, വേരറ്റ ഉങ്ങുമരത്തെ ആശ്രയിക്കും പോലെ നീ വിശപ്പും ദാഹവുംകൊണ്ടു ബുദ്ധി നശിച്ച എന്നെ ആശ്രയിച്ചാൽ ക്ഷീണിച്ചു ചത്തുപോയെന്നും വരാം. ഇതാ കാണാനഴകുള്ള പക്ഷികൾ. ഭക്ഷണത്തിനായി ഇവയെ പിടിക്കാം. വല വയ്ക്കാനായി വസ്ത്രമെടുത്തു വിരിക്കാം. ഇവ ചാകും.