മന്ദം മന്ദമാക്ക ബാഹുക
‘കണ്ടീലേ രഥവേഗമേവമിവനിക്കൗശല്യമോർത്തീല ഞാൻ,
മിണ്ടീലെന്നോടു ജീവലൻ മികവെഴും വാർഷ്ണേയനും ചെറ്റുമേ,
വേണ്ടീലെന്നു വരും നമുക്കവരതോർത്തല്ലീ തദി‘, ത്യാദിയോർ-
ത്തുണ്ടായുത്തരവസ്ത്രപാതമൃതുപർണ്ണോബോധയദ് ബാഹുകം.
പല്ലവി:
മന്ദം മന്ദമാക്ക ബാഹുക, രഥഹയവേഗം
മന്ദം മന്ദമാക്ക ബാഹുക,
അനുപല്ലവി:
നിന്നു ചൊല്ലേണ്ടതുണ്ടൊരു വാക്കെനി-
ക്കെന്നുമല്ല, യെന്നുത്തരീയം വീണു.
ചരണം 1:
ഓർത്തിട്ടുണ്ടൊന്നു ചൊല്ലുവാനുള്ളിൽ, ചൊല്ലുവൻ
അതുമൊ, രോരൂഴം കൊടുക്ക ഹയങ്ങൾക്കു പല്ലവാൻ,
തേർത്തട്ടിന്മേൽ നാം നിൽക്കവേ വാർഷ്ണേയൻ മെല്ലവേ
പിന്നിൽ തിരിഞ്ഞിറങ്ങി എടുക്കേണമെൻ പടതല്ലജം,
അനന്തരമീവിധവേഗമോടിതങ്ങോടിക്ക-
യെന്നതുകൊണ്ടെനിക്കില്ലതിവൈകുവാൻ;
ഏവമാകേണം ബാഹുക, കേൾക്ക നീ;
ഭാവമെന്തിതിനേതും തരാഞ്ഞു നീ?
ശ്ലോകസാരം: ഈ രഥത്തിന്റെ വേഗം കണ്ടില്ലേ! ബാഹുകന്റെ സാമർത്ഥ്യം ഞാൻ ഓർത്തില്ല. ജീവലനോ യോഗ്യനായ വാർഷ്ണേയനോ ഒന്നു മിണ്ടീല്ല. ഇനി അവർ എനിക്ക് വേണമെന്നില്ലെന്നു വരും എന്നെല്ലാം വിചാരിച്ചിരിക്കവെ ഉണ്ടായ മേൽമുണ്ടിന്റെ പതനം ചിന്തയിൽ നിന്നുണർത്തിയിട്ട് തേരോട്ടത്തിൽ മാത്രം ശ്രദ്ധിച്ചിരിക്കുന്ന ബാഹുകനെ ബോധിപ്പിച്ചു.
സാരം: അല്ലയോ ബാഹുകാ തേർക്കുതിരകളുടെ വേഗത്തെ ഏറ്റവും പതുക്കെയാക്കുക. ഒന്നു നിർത്തി ഒരു കാര്യം പറയാനുണ്ട്. തന്നെയല്ല എന്റെ ഉത്തരീയം വീണുപോയി.
ഋതുപർണ്ണൻ നടുക്കു പീഠത്തിലും വലതുവശം വാർഷ്ണേയനും ഇടതുവശം തേർ തെളിക്കുന്ന ഭാവത്തിൽ ബാഹുകനും. ചെറുനാലരട്ടി കലാശിച്ച് ബാഹുകൻ തേർ തെളിക്കുന്നു. ഋതുപർണ്ണൻ ബാഹുകനെ തടഞ്ഞ് പദം.