എനിക്കത്ര കളി കണ്ട് പരിചയം ഒന്നുമില്ല. എന്‍റെ നാട് കാറല്‍മണ്ണ, ചെര്‍പ്ളശേരി,വെള്ളിനേഴി,ആനമങ്ങാട് ചുറ്റുവട്ടത്ത് തന്നെ ആണ്‌ എന്നതിനാല്‍ അത്ര വട്ടത്തിലെ ചുരുക്കം ചില കളികള്‍ കാണാനേ ഭാഗ്യം ഉണ്ടായിട്ടുള്ളൂ. കളിക്കമ്പം എങ്ങനെ എനിക്ക് വന്ന് കൂടി എന്നത് തന്നെ അത്ഭുതത്തോടെ ആണ്‌ ഞാന്‍ ഓര്‍ക്കാറുള്ളത്. അത് പോട്ടെ. ഈ 'ഠ' വട്ടത്തിലുള്ള കളികള്‍ തന്നെ കാണാന്‍ പോവുക എന്നത് വല്യേ പ്രശ്നമായിരുന്നു. ഇല്ലപ്പറമ്പില്‍ നിന്ന് പുറത്തിറങ്ങിയാല്‍ പ്രശ്നം. ശീലവുമില്ല.
ആയതിനാലൊക്കെ കൊണ്ട് കലാമണ്ഡലം മേജര്‍ സെറ്റ് കളി എങ്കിലേ പോവുമായിരുന്നുള്ളൂ. മേജര്‍ സെറ്റില്‍ എന്തുകൊണ്ടോ കലാമണ്ഡലം ഗോപിയും കോട്ടക്കല്‍ ശിവരാമനുമൊക്കെ ഉണ്ടായിരുന്നു എന്നതാ അത്ഭുതം. (എന്‍റെ മേജര്‍ സെറ്റ് കളി എന്ന് പറഞ്ഞാല്‍ ട്ടോ. വാസ്തവത്തില്‍ അവരൊന്നും ആ ടീമില്‍ ഉണ്ടായിരുന്നില്ലല്ലൊ.) പദ്മാശാന്‍ ആണേങ്കില്‍ തന്നെ "ഓ മുഖത്തൊന്നും വരില്ലാ" ന്ന് പുച്ഛിക്കാന്‍ എങ്ങിനേയോ പഠിച്ചിരിക്കുന്നു. അതിനു കാരണം എന്താന്ന് എനിക്കിപ്പോള്‍ കൃത്യമായി പറയാന്‍ അറിയില്ല. എന്നാലും അങ്ങനെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഇന്ന് ഞാന്‍ ദുഃഖത്തോടെ ഓര്‍ക്കുന്നു. ആ സമയത്താണ്‌ കീഴ്പ്പടം ആശാന്‍റെ രാവണനും ഹനുമാനുമൊക്കെ ഞങ്ങടെ നാട്ടില്‍ ഇറങ്ങുന്നത്. ആശാന്‍റെ ശൈലി തെക്കനല്ല. വടക്കന്‍ തന്നെ. എന്നാല്‍ രാമന്‍ കുട്ടി നായരാശാനെ കഥകളി ദൈവമായി അവരോധിച്ച എന്‍റെ മനസ്സ് കീഴ്പ്പടം ആശാന്‍റെ രാവണനേയോ ഹനുമാനേയോ ഉള്‍ക്കൊള്ളാന്‍ പാകത്തിലുള്ളതല്ലായിരുന്നു എന്ന് ഞാന്‍ ഇപ്പോ സങ്കടത്തോടെ ഓര്‍ക്കുന്നു. കീഴ്പ്പടമാണ്‌ എന്ന് വെച്ചിട്ട് കളിക്കു തന്നെ പോയിരുന്നില്ല. എന്‍റെ അബദ്ധങ്ങളില്‍ ഒന്ന് പറഞ്ഞുവെന്നേ ഉള്ളൂ. ഇന്ന് ഇനി സന്താപിച്ചിട്ട് കാര്യവുമില്ലല്ലൊ. എന്നാലും.
ശേഷം കഥകളി വീഡിയോകളിലൂടെ ആണ്‌ ഞാന്‍ കീഴ്പ്പടം ആശാനെ അറിയുന്നത്. കൂട്ടത്തില്‍ അല്‍പ്പം ചില വായനകളും സഹായകരമായി. എന്‍റെ സന്താപം കൂടിയതേ ഉള്ളൂ. ആരോടും പറയാന്‍ വയ്യല്ലൊ... :(
എന്തായാലും ഈ അനുഭവമായിരിക്കാം ഇന്ന് എന്നെ കൂടുതല്‍ സമചിത്തതയോടെ മുന്‍പത്തേക്കാള്‍ ബെറ്ററായി (എന്ന് ഞാന്‍ വിചാരിക്കുന്നു) കുഞ്ചുവാശാനും കീഴ്പ്പടം ആശാനും പലപല ലേഖനങ്ങളിലൂടേയും അഭിമുഖങ്ങളിലൂടേയും (ഞാന്‍ വായിച്ചിട്ടുള്ള) പറഞ്ഞ് തന്ന തര്യത്രികഭംഗിയോടെ കഥകളി ആസ്വദിക്കാന്‍ എന്നെ പഠിപ്പിച്ചത്.
കഥാവശഷേനയാലെന്ത്? ഇപ്പോഴും പാഠപുസ്തകങ്ങള്‍ തുറന്ന് വെച്ച് തന്നിട്ടല്ലേ കഥാവശേഷനായത് ഇവരൊക്കെ?
പ്രണാമം പൂര്‍വസൂരികളെ.. നിങ്ങള്‍ക്ക് പ്രണാമം.

മഹാനടനായിരുന്ന കീഴ്പ്പടം കുമാരന്‍നായരെക്കുറിച്ചു കേട്ടിട്ടുള്ളതല്ലാതെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വേഷങ്ങളൊന്നും കാണാനുള്ള ഭാഗ്യം എനിക്കുണ്ടായിട്ടില്ല. കല്ലുവഴി സമ്പ്രദായത്തില്‍ ഉറച്ചു നില്‍ക്കുമ്പോഴും ആ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ പല യാഥാസ്ഥിതിക ശീലങ്ങള്‍ക്കും മുകളിലായി തന്റെ സര്‍ഗപ്രതിഭയെ വളര്‍ത്തിയ കലാകാരനായിരുന്നു ആ മഹാനടനെന്നു കേട്ടിട്ടുണ്ട്. 'പാരമ്പര്യവാദികളുടെ ജൽ‌പ്പനങ്ങൾക്ക് തരിമ്പുവില കൽ‌പ്പിക്കാത്ത കലാപകാരിയായിരുന്നു കീഴ്പ്പടമെന്ന' ശ്രി. ചിത്രന്റെ പ്രസ്താവം ഞാന്‍ കേട്ടതിനെ ശെരിവക്കുന്നതും ആയി. പട്ടിലും വളയിലും പുരസ്കാരങ്ങളിലും മനസ്സ് ഉടക്കി, ഗുരുക്കന്മാര്‍ പഠിപ്പിച്ചത് അതേപടി പകര്‍ത്തി ആവര്‍ത്തന വിരസത സൃഷ്ടിച്ചു കഥകളിയെ സിനിമ ആക്കിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഈ കാലഖട്ടത്തില്‍ , തന്റേതായ ചിന്തകള്‍ കൊണ്ട് കഥകളിയെ ചലിപ്പിക്കാന്‍ ശ്രമിച്ച ഇദ്ദേഹത്തെപ്പോലെ ഒരു ഒറ്റയാന് മരണം വരെ കഥകളിയില്‍ വിലയുണ്ടായി എന്നത് അതിശയകരം തന്നെ. ഈ കലാപ്രതിഭ നിറഞ്ഞാടിയ ഒരു കളിവിളക്കിന്റെ മുന്‍പിലെങ്കിലും ഇരിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ലല്ലോ എന്നോര്‍ക്കുമ്പോള്‍ ദുഃഖം തോന്നുന്നു. 'അരങ്ങുശാഠ്യങ്ങളുടെയും സങ്കുചിതകലാദർശനത്തിന്റെയും വരേണ്യവാദത്തിന്റെയും ഈ അസ്തമയകാലത്ത്' കഥകളിയെന്ന മഹാകലയെ മുന്നോട്ടു നയിക്കാന്‍ ഈ മഹാനടന്‍ കാടിത്തന്ന വഴികളിലൂടെയും സഞ്ചരിക്കുവാനുള്ള ബുദ്ധിയും വിവേകവും കഥകളിക്കുണ്ടാകട്ടെ. ആ മഹാനടന്റെ സ്മരണക്കു മുന്‍പില്‍ പ്രണാമങ്ങള്‍ അര്‍പ്പിക്കുന്നു.

കീചകന്‍ ആണ് കീഴ്പടം കുമാരന്‍ നായര്‍ ആശാന്റെ വേഷം ഞാന്‍ ആദ്യമായി കാണുന്നത്. അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വേഷങ്ങളെ കുറിച്ച് പ്രത്യേകിച്ചും ഹനുമാന്മാരെ കുറിച്ച് അനുകൂലിച്ചും എതിര്‍ത്തും പല അഭിപ്രായങ്ങളും കേട്ടിരുന്നു. പലരും പറയുന്ന അഭിപ്രായങ്ങള്‍ കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍ എനിക്ക് അദ്ദേഹത്തോട് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വഴിയോടു എന്തെന്നില്ലാത്ത ഒരു അഭിനിവേശം തോന്നിയിരുന്നു. അങ്ങിനെ ആറ്റു നോറ്റു കിട്ടിയ അവസരം ആണ് കീചകന്‍. സൈരന്ധ്രി സ്വന്തം ജ്യേഷ്ഠത്തിയുടെ ഭ്രുത്യ ആണ് എന്ന് കീചകന് മനസ്സിലാവുന്നത് എങ്ങിനെയെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കീചകന്‍ കണ്ടപ്പോഴാണ് മനസ്സിലായത്‌. ആട്ടകഥ യില്‍ പറയാത്തെ ഒരു വിഷയം കാണികളില്‍ ഒരു നടന്‍ എത്തിച്ചത് ആദ്യമായി ഞാന്‍ കണ്ടു. അതിനു ശേഷം വേറെ അനവധി വേഷങ്ങള്‍ കാണാന്‍ തരപെട്ടിണ്ടുണ്ട്. ഹനുമാന്മാര്‍, നരകാസുരന്‍, ധര്‍മപുത്രര്‍, അര്‍ജുനന്‍, രാവണന്‍ (ബാലിവിജയം, ബാലിവധം), ബ്രാഹ്മണന്‍ എന്നിവയൊക്കെ കാണുമ്പൊള്‍ തന്നെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രത്യേകതകള്‍ പലതും മറ്റുള്ളവര്‍ പറഞ്ഞു കേട്ടിട്ടുണ്ട്. അതൊന്നുമല്ലാത്ത ഒരു വേഷം കണ്ടത് മൂന്നാം ദിവസത്തെ ബാഹുകന്‍ ആണ്. ആലുവ മണപ്പുറത്ത് വച്ചുള്ള കളി. കടുങ്ങല്ലൂര്‍ നമ്പീശന്‍ കുട്ടിയുടെ (കീഴ്പടത്തിന്റെ ശിഷ്യന്‍) ആദ്യസ്ഥനത്തില്‍ നടന്ന കളി. അന്നാണ് ആദ്യമായി ബഹുകന്റെ അതുവരെ കാണാത്ത പല അട്ടങ്ങളും കണ്ടത്. കര്കോടകനില്‍ നിന്ന് രണ്ടു വസ്ത്രങ്ങള്‍ വാങ്ങി നീങ്ങുന്ന ബാഹുകന്‍ കട്ടില്‍ പല കാഴ്ചകള്‍ കണ്ടു പോകുന്നു. അങ്ങിനെ ഒരു പൊയ്കയില്‍ കുളിച്ചു തോര്‍ത്തി ആദ്യ വസ്ത്രം എടുത്തു ധരിക്കുന്നു. രണ്ടാമത്തെ വസ്ത്രം ഭദ്രമായി സൂക്ഷിച്ചു വക്കുന്നു. അതിനു ശേഷം അതുവരെ ഉടുത്തിരുന്ന പകുതി മുണ്ട് ഇനി എന്തിനാണ് ഇത് എന്ന് വിചാരിച്ചു കളയാന്‍ തുടങ്ങുന്നു. പെട്ടെന്ന് ആരോ പിടിച്ചു നിര്‍ത്തിയത് പോലെ ഒന്ന് നിന്ന് ആ വസ്ത്രം ഭദ്രമായി മടക്കി മാറോടു ചേര്‍ത്ത് ദമയന്തിയെ സ്മരിച്ചു ഇത് കൈവിട്ടാല്‍ എങ്ങിനെ എന്ന് ചിന്തിച്ചു വളരെ ഭദ്രമായി സൂക്ഷിച്ചു വക്കുന്നു. ആ ഒരൊറ്റ കാഴ്ച്ചയില്‍ തന്നെ അന്നത്തെ കളി മുതലായി. കീഴ്പടതിനെ കുറിച്ച് സ്മരിക്കുമ്പോള്‍ ഏറ്റവും ആദ്യം എന്റെ മനസ്സില്‍ വരുന്നത് ഈ അട്ടമാണ്. അതുവരെയും പിന്നീടും അതുപോലെ ആരു മൂന്നാം ദിവസം ഞാന്‍ കണ്ടിട്ടില്ല.
ബുദ്ധിപരമായി കഥകളിയെ സമീപിച്ച ആ മഹാനടന്റെ സ്മരണക്കു മുന്‍പില്‍ ശത കോടി പ്രണാമങ്ങള്‍ അര്‍പ്പിചു കൊണ്ട് തല്‍കാലം വിട.

നിഖില്‍ ചോദിച്ച ചോദ്യത്തിന് ഉത്തരമല്ല എന്റേത്. നളചരിതത്തിലെ ഒരു വിഷയം ആകയാല്‍ അഭിപ്രായം പറയുന്നു എന്ന് മാത്രം.നളചരിതം ഒന്നാം ദിവസത്തിലെ നളനില്‍ വീരത്തെക്കാള്‍ പ്രണയലോലുപത കൊണ്ടുണ്ടായ വീരരാഹിത്യം ആണ് കാണേണ്ടത്. 'എന്തൊരു കഴിവിനി --' മുതലായ പദങ്ങള്‍ വെച്ചു നോക്കിയാല്‍ ജകദേക വീരനായ നളന്‍ ഒരു വികാരജീവിയുടെ തലത്തിലേക്ക് താഴുന്നതും കാണാം. അതുകൊണ്ട് ദമയന്തിയെ നേടാന്‍ പടപ്പുറപ്പാടെടുക്കുന്ന നളന്‍ ആട്ടക്കഥാ സാഹിത്യത്തിനും പാത്രാവിഷ്കാരത്തിനും ഔചിത്യത്തിനും എതിരാണ്. അന്നത്തെ അരങ്ങിലൊരു വ്യത്യസ്തത കാണിക്കാന്‍ കീഴ്പടം ആശാന്‍ കാണിച്ച ഒരു കുസൃതിയായി മാത്രം ഇതിനെ കണ്ടാല്‍ മതി. മഹാന്മാര്‍ക്ക് ഇങ്ങിനെയുള്ള ചില കുസൃതിത്തരങ്ങള്‍ അനുവദനീയമാണ്. മറ്റുള്ളവര്‍ ഇങ്ങിനെയുള്ള കുസൃതിത്തരങ്ങള്‍ ആവര്‍ത്തിച്ചു കുഴപ്പമുണ്ടാക്കാതിരുന്നാല്‍ മതി.

ഈ വിഷയം കൂടുതല്‍ ചര്‍ച്ച ചെയ്തു ഈ താളിന്റെ പവിത്രത നഷ്ടപ്പെടുത്തരുതേ.