അഭിലാഷംകൊണ്ടുതന്നെ ഗുണദോഷം വേദ്യമല്ല,
പരദോഷം പാർത്തുകാണ്മാൻ വിരുതാർക്കില്ലാത്തു?
തരുണീനാം മനസ്സിൽമേവും കുടിലങ്ങളാരറിഞ്ഞൂ?
തവ തു മതം മമ വിദിതം,
നല്ലതുചൊല്ലുവതിനില്ലൊരു കില്ലിനി
ഉചിതം രുചിതം
ദയിതം ഭജ തം പ്രസിതം പ്രഥിതം
രതിരണവിഹരണവിതരണചണനിവൻ
ഭൂമാവിഹ അണക നീയവനോടു

ച.2
മുന്നേ ഗുണങ്ങൾ കേട്ടു തന്നേ മനമങ്ങു പോന്നു,
പിന്നെ അരയന്നം വന്നു നിന്നെ സ്തുതിചെയ്തു,
തന്നെ അതുകേട്ടു ഞാനുമന്നേ വരിച്ചേൻ മനസി
നിന്നേ, പുനരെന്നേ
ഇന്ദ്രനഗ്നിയമനർണ്ണസാമധിപനും കനിഞ്ഞിരന്നു
എന്നതൊന്നുംകൊണ്ടുമുള്ളിലന്നു-
മഭിന്നനിർണ്ണയമനിഹ്നുതരാഗം,
മന്നവർതിലക സമുന്നതം സദസി
വന്നു മാലയാലേ വരിച്ചുകാലേ
എന്നപോലെ ഇന്നു വേല

പല്ലവി:
എങ്ങായിരുന്നു തുണയിങ്ങാരെനിക്കയ്യോ!
ശൃംഗാര വീര്യവാരിധേ!

വ്യാപാരം വചനം വയസ്സിവകളോർക്കുമ്പോളിവൻ നൈഷധൻ
ശോഭാരംഗമൊരംഗമുള്ളതെവിടെപ്പോയെന്നു ചിന്താകുലാം
ഭൂപാലൻ ഭുജഗേന്ദ്രദത്തവസനം ചാർത്തി സ്വമൂർത്തിം വഹൻ
കോപാരംഭകടൂക്തി കൊണ്ടു ദയിതാമേവം പറഞ്ഞീടിനാൻ

ച.2

സ്ഥിരബോധം മാഞ്ഞുനിന്നോടപരാധം ഭൂരിചെയ്തേൻ
അവരോധം ഭൂമിപാനാമവിരോധമായം
അധികം കേളധർമ്മമെല്ലാമറിവേനാസ്താമിതെല്ലാം.
സമുചിതമേ ദയിതതമേ,
നന്നിതു സുന്ദരി നിൻതൊഴിൽ നിർണ്ണയ-
മപരം നൃവരം
വരിതും യതസേ യദയേ! വിദയേ,
നിരവധി നരപതി വരുവതിനിഹ പുരി
വാചാ തവ മനുകുലപതി വന്നു

ച.1
പ്രേമാനുരാഗിണീ ഞാൻ വാമാരമണിയശല,
ത്വാമാതനോമി ഹൃദി സോമാഭിരാമമുഖ,
ശ്യാമാ ശശിനം രജനീവാമാകലിതമുപൈതു-
കാമാ ഗതയാമാ
കാമിനീ നിന്നോടയി ഞാൻ
ക്ഷണമപി പിരിഞ്ഞീടുവനോ?
കാമനീയകവിഹാരനികേത
ഗ്രാമനഗരകാനനമെല്ലാമേ
ഭൂമിദേവർ പലരെയുമയച്ചു ചിരം
ത്വാമഹോ! തിരഞ്ഞേൻ, ബഹു കരഞ്ഞേൻ,
എന്നതാരോടിന്നു ചൊൽവതു!

പല്ലവി
ആന്ദതുന്ദിലനായി വന്നിതാശു ഞാൻ
ആപന്നനെന്നാകിലും.

അനുപല്ലവി
നൂനം നിനച്ചോളമില്ലൂനം ശിവചിന്തനനിയമിഷു
ജാനന്തം ക്രാന്ത്വാ ബത മാം
ഖലമതിരതനുത കലിരപി മയി പദം

ച.1
നിജരാജ്യം കൈവെടിഞ്ഞു വനരാജ്യാവാസിയായേൻ
ഹവിരാജ്യപ്രസന്നദേവം രവിരാജ്യം വാണേൻ
അവശം മാം വെടിഞ്ഞുപോയ്‌ തവ ശാപാക്രാന്തനായ്‌
കലിയകലേ, അഹമബലേ,
വന്നിതു സുന്ദരി നിന്നരികിന്നിനി
ഇരുവർ പിരിവർ
ഉയിർവേരറവേ നിറവേകുറവേ
വിലപിതമിതുമതി വിളവതു സുഖമിനി
ദൈവാലൊരു ഗതി മതിധൃതിഹതി

പ്രീതേയം പ്രിയദർശനത്തിനുഴറിപ്പീഡാം വെടിഞ്ഞാശു പോയ്
മാതാവോടുമിദം പറഞ്ഞനുമതിം മേടിച്ചുടൻ ഭീമജാ
മോദാൽപ്രേഷിതകേശിനീ മൊഴികൾ കേട്ടഭ്യാഗതം ബാഹുകം
ജാതാകൂതശതാനുതാപമസൃണാ കേണേവമൂചേഗിരം

പല്ലവി

എങ്ങാനുമുണ്ടോ കണ്ടു, തുംഗാനുഭാവനാം നിൻ
ചങ്ങാതിയായുള്ളവനേ?

അനുപല്ലവി
അംഗാരനദിയിൽ ബഹുതരംഗാവലിയിൽ ഞാനോ
മുങ്ങാവതോ മുങ്ങി മങ്ങിനേനറിയാഞ്ഞേനേതും

ഇവിടെ, ദമയന്തിയുടെ അന്തഃപുരത്തിലെക്ക് ബാഹുകൻ വരുന്നതായാണ് സാധാരണ കാണിക്കുന്നത്.

അത്യാശ്ചര്യം വൈഭവം ബാഹുകീയം
ദൂത്യ പ്രീത്യാവേദിതം ഭീമപുത്രീ
സത്യാനന്ദം കേട്ട നേരം നിനച്ചു
മൂർത്ത്യാ ഗൂഢം പ്രാപ്തമേവം സ്വകാന്തം

പല്ലവി
നൈഷധനിവൻ താൻ
ഒരീഷലില്ല മേ നിർണ്ണയം

അനുപല്ലവി
വേഷമീവണ്ണമാകിൽ ദോഷമെന്തെനിക്കിപ്പോൾ?

ച.1
ഒന്നേ നിനയ്ക്കുന്നേരം മൊഴിയേ നളിനിതെന്നു
തന്നെ ഉറപ്പതുള്ളിൽ വഴിയെ വേഷം കാണുമ്പോൾ
വന്നീടാ തോഷം നിന്നാലൊഴിയെ വന്നിതെൻ പ്രാണ-
സന്ദേഹമാപത്സിന്ധു ചുഴിയേ

ഭൈമിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ചെന്ന കേശിനി കാര്യങ്ങളൊക്കെ ഭൈമിയെ അറിയിക്കുന്നു.

വെളിച്ചമേ ചെന്നു തിരഞ്ഞൊരോന്നേ
കളിച്ചവൻ ചൊന്നതു കേട്ടു പോന്നു
ഒളിച്ചു പിന്നൊട്ടു ധരിച്ചു ദൂതി
വിളിച്ചു ഭൈമീം വിജനേ പറഞ്ഞാൾ

പല്ലവി
പൂമാതിനൊത്ത ചാരുതനോ, വൈദർഭീ കേൾ നീ,
പൂരൂഷരത്നമീ ബാഹുകനോ.

അനുപല്ലവി
ധീമാനവനെന്നോടു
നാമവും വാർത്തയും ചൊന്നാൻ

ച.1
നളനില്ലൊരപരാധം പോൽ, ഉണ്ടെന്നാകിലും
കുലനാരിക്കരുതു കോപം പോൽ!
ഖലനല്ല വാക്കുകേട്ടാൽ ഛലമുണ്ടെന്നതും തോന്നാ,
പലതും പറഞ്ഞു പിന്നെ ഫലിതമത്രെ പാർത്തോളം.