സത്യമുരചെയ്തതതിത്രസ്താംഗിയായി ഞാൻ

അത്രയുമല്ലേറ്റവും നിദ്രാപി ബാധ മേ

ചിത്രതരമോർക്കിലധുനാ തവ വചനം

എത്രയും ജുഗുപ്സിതാവഹം
 

ഇത്രിഭുവനേഷു മാം നേർത്തുവരുവാനൊരുവൻ

കുത്ര വദ ഹന്ത! തവ ശുദ്ധതയതല്ലയോ?
 

എങ്കിലുമീവാർത്തയകമേ ഓർത്തുപുരി-

തങ്കൽ വസാമി സുഖമേ

 

ബാണനഹമേഷ കലയേ ചരണയുഗം
ഏണാങ്കചൂഡ ഭഗവൻ

ഏണമിഴിയായ ശർവാണിയോടുമൊന്നിച്ചു
ശോണിതപുരദ്വാരി ശോഭയോടുകൂടവെ

ആനമുഖഷണ്മുഖഗണൈഃ സാകമിഹ
മാനഗുണവീര്യവസതെ

ആനന്ദമാർന്നു ബഹുമാനമോടു വാഴുകയാൽ
മാനിജനമാനിതൻ താൻ എന്നു നിശ്ചയം

ബാണാസ്രേന്ദ്രമെതിരെ നിൽപ്പതിനു
ബാണാസനേന സമരേ

ക്ഷോണീശദാനവസുരാണാമൊരുത്തരെ
കാണാനുമില്ല തവ ചേണാർന്നനുഗ്രഹാൽ

ഹത്വാ തം ലവണാസുരം സുമഥുരാം കൃത്വാ പുരീം തദ്വനം 

സോമാത്യാനവനേ നിയുജ്യ ബലിനോ വല്‍മീകജാതാശ്രമേ

പീത്വാ രാമകഥാമൃതം കുശലവോദ്ഗീതം ശ്രുതിഭ്യാംയയൌ

ഗത്വാ തം രഘുപാലിതം പുരമഥോ നത്വാബ്രവീദഗ്രജം
 

 

ശ്രീരാമാവാക്യം ശിരസാ ഗൃഹീത്വാ 

സാകം സുമന്ത്രേണ രഥേന ഗത്വാ

തീര്ത്ത്വാ സുമിത്രാതനയോഥ ഗംഗാം

സീതാസമക്ഷം വിലലാപ ദീനഃ
 

 

ആയാന്തം പ്രതി പൂരമേവ കാളമേഘ-

പ്രായാഭം ദ്രുതമിവ പാർത്ഥകാളരാത്രീം

പശ്യംസ്തം മലയവരം ജഗാമ ചിന്താ-

മിത്ഥം തദ്ബലഗണനോദ്യതസ്സുശർമ്മാ
 

അകലെയൊരു കാളിമയെ- ന്തതുലമിഹ കാണ്മു?

ഗഗനതല മെത്തിയതി- ഗഹനതര മായഖില-

നഗര ജനതക്കു ധൃതി - യകലുമാറിപ്പോൾ.

കരിമുകിലിനം താണു ധരണിയണയുന്നോ?

പുരിയിതിലഹോ നീല ഗിരിവരികയാമോ?

ഭസിതത്രിപുണ്ഡ്രപരിലസിത നരരൂപം

അസിതരുചിചയനടുവിലാശു തെളിയുന്നു

ദന്തിവരദന്താദിയേന്തിവരുമിവനിൽ

ഗ്രന്ഥംകളാചമിവ ചന്തമരുളുന്നു.

മാന്ത്രികേന്ദ്ര! മൽ പ്രിയ! കാന്താ വ്രതം നിമിത്തം

താന്തി കലരും നീയിപ്പോൾ

കാന്താരാന്തരം പാടേ ശാന്തതയെന്യേ ചുറ്റി-

സ്സന്താപം തേടുകെന്നതോ?

നിന്നെ കാണുവാൻ മോഹമാർന്നു നൃപനെന്നാകിൽ

ഇന്നേ പോവുക യുക്തമാം,

കൊറ്റവൻ തന്റെ കൃപ ചെറ്റുനിന്നിലുണ്ടാമെ-

ന്നോർത്തതിൽ താപമില്ലാ മേ

തസ്മിൻ സമൂദാ യുധിനായൽ പത്രം തേന 

താഞ്ചസമുദായുധിനാ ഗിരിമാമലകാമധുരാ-

മധരയ്യ ഗതം ദുരന്തമലകാമധുരാ പുരതോ 

നിയൂജ്യ നിജമന്ത്രിണശ്ശനൈഃ സമരായ 

സമ്പ്രതി സമസ്തസേനയാ സമരായമീശസുഹൃദം മദാന്ധധീഃ

കഥയ കഥയാശു തേ കഥമിഹ മനോഗതം

കാപുരുഷ ബാലിശമതേ.

പ്രഥനഭുവി ഭീരുവാകുന്ന നീയത്രൈവ പാരാതെ വാഴ്ക സുഖം

പ്രഥിതഭുജ സാരനഹമേകനെന്നാകിലും

പേടിയില്ലിങ്ങു സമരേ.

ധാരാളബാണ ശിതധാരാം തടുപ്പതിന്നാരഹോ മമ രണേ

ധീരേതരപ്രഭോ മാമക പരാക്രമം ഓരാതെ ചൊല്ലീടുകയോ?

ജാതിധർമം വെടിഞ്ഞേവമോരോവിധം

നീതിയെന്നോർത്തു ചൊൽവാൻ

ജാതാ ന തേ മനസി ലജ്ജാപി ഹാ ഹന്ത

വാതൂലതൂലചപലാത്മൻ.

 

(വിഭീഷണന്റെ കഴുത്ത് പിടിച്ച് പുറത്താക്കി, ശേഷം പദം പ്രഹസ്തനോട്)

 

കാന്ത! തവ വചനമിതു താന്തയാമെന്നുടെ

സ്വാന്തസരസീരുഹ വികാസനമഹോ

സന്തോഷവല്ലരി കന്ദളീ കന്ദമിതു

കാന്ത രജനീകാന്ത കാന്തിഹരവദന